La mắng trẻ trước khi đi ngủ là hiện tượng khá quen thuộc trong các gia đình hiện nay khi trẻ mải chơi không muốn ngủ, tuy nhiên các chuyên gia tâm lý lại cảnh báo rằng việc này sẽ gây ra những tác động tiêu cực cho trẻ.
Chị Thanh Mai (39 tuổi) có 2 con trai: Quân đang ở tuổi vị thành niên và thường xuyên không muốn đi ngủ sớm vào ban đêm vì còn thích chơi, xem điện thoại di động và làm những điều mình thích. Đã qua tuổi phải dỗ dành cho ngủ nhưng lo lắng con thức quá khuya sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe và tinh thần cho buổi học ngày hôm sau nên chị Mai lại phải thúc giục con nhanh chóng lên giường, cậu bé miễn cưỡng đi ngủ nhưng thái độ không mấy vui vẻ.
Bé thứ 2 của chị Thanh Mai là cu Bo mới 4 tuổi nhưng cũng không dễ dàng đi ngủ vì ngày nào cũng muốn mẹ kể chuyện, đọc sách cho nghe hoặc vẽ vời, chơi trò chơi tư duy. Nếu ép đi ngủ sớm, Bo sẽ rất bồn chồn, xoay người liên tục và làm phiền mẹ, khi con trai chịu ngủ thì chị Mai cũng không thể ngủ được nữa. Sau một ngày bận rộn, người mẹ thực sự đã đủ mệt mỏi nhưng muốn được nghỉ ngơi, đi ngủ sớm đã trở thành một điều xa xỉ với chị. Chính vì vậy nhiều lúc bực mình, chị Mai đã không kiềm chế được mà nổi cáu, mắng mỏ 2 đứa trẻ rất căng thẳng trước khi lên giường…
Đây là hiện tượng khá quen thuộc trong các gia đình hiện nay khi nuôi dạy con, tưởng chừng đó là chuyện bình thường thế nhưng các chuyên gia tâm lý lại cảnh báo rằng việc chỉ trích một đứa trẻ trước khi đi ngủ có hại nhiều hơn là có lợi. Việc điều chỉnh hành vi xấu của trẻ cần chú ý đến các phương pháp cụ thể chứ phê bình chúng trước khi đi ngủ hay khi ăn luôn là điều không nên với những tác động tiêu cực như sau:
Ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ ở trẻ em
Sau khi bị quát mắng, tinh thần của trẻ sẽ căng thẳng cao độ, thần kinh não bộ quá hưng phấn, khó bình tĩnh, vì vậy chất lượng giấc ngủ kém. Một số trẻ bị đánh trước khi ngủ thì nửa đêm thường giật mình thức giấc và quấy khóc.
Theo các chuyên gia, 1 hoặc 2 tiếng trước khi đi ngủ được gọi là thời gian ghi nhớ vàng, những gì trẻ làm trong thời gian này sẽ được tái hiện lại trong khi ngủ. Do đó, nếu trải qua tâm trạng tồi tệ thì trẻ thường ngủ không ngon giấc, dễ mơ màng và buổi sáng thức dậy sẽ rất mệt mỏi, uể oải. Điều này chắc hẳn rất nhiều người lớn cũng đã trải nghiệm qua.
Ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất của trẻ
Trong khi ngủ cơ thể trẻ tiết ra hormone tăng trưởng, vì vậy người ta nói “trẻ lớn lên trong giấc ngủ”, ảnh hưởng rõ nhất là tăng trưởng chiều cao. Cụ thể, trẻ ngủ ngon và đủ giấc sẽ có chiều cao tốt hơn những trẻ ngủ không ngon, không đủ giấc. Việc bị đánh, mắng trước khi đi ngủ sẽ ảnh hưởng đến tâm trạng và chất lượng giấc ngủ của trẻ. Mà tâm trạng không tốt sẽ ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của vùng dưới đồi và hệ thống tuyến yên, hơn nữa ảnh hưởng đến quá trình tiết hormone tăng trưởng, cũng dễ dẫn đến vóc dáng thấp bé.
Một cuộc khảo sát đã chỉ ra rằng trẻ em trong các trại trẻ mồ côi có tỷ lệ chiều cao thấp hơn, và trẻ em có áp lực học tập cao không hài lòng lắm với chiều cao của mình. Tất cả là do ảnh hưởng của chính cảm xúc, cũng như ảnh hưởng thứ cấp của việc thiếu ngủ do cảm xúc gây ra.
Kết luận là để tăng chiều cao cho trẻ cần hai yếu tố quan trọng là dinh dưỡng và giấc ngủ tốt. Việc ăn uống đầy đủ dinh dưỡng vẫn chưa đảm bảo tăng chiều cao tốt nếu có chất lượng giấc ngủ kém.